07-10-2013
Neem voor beter overleg cao afstand van bonden
Vandaag in het Financiële Dagblad mijn reactie op een artikel van Gerdi Verbeet over het vergroten van werknemers participatie.
Gerdi Verbeet noemt, als ambassadeur medezeggenschap en participatie, de ondernemingsraad (or) de aangewezen partij om niet-vakbondsleden te betrekken bij cao-overleg (FD 25 augustus). Zij heeft volkomen gelijk dat de SER hieraan veel te weinig aandacht besteedt. Toch schieten zowel het advies van de SER alsook het voorstel van Verbeet het doel voorbij. Overleggen over cao's zitten niet te wachten op méér gesprekspartners maar op representatieve gesprekspartners. De or is bij uitstek geschikt om die partner te zijn.
Het advies van de SER ontziet de traditionele vakbonden. Iedereen kan zien dat de vakbonden in Nederland de strijd verloren hebben. Werknemers onder de 45 jaar zijn amper meer lid van een vakbond. Oproepen om niet georganiseerden ook een soort stemrecht te bieden gaan voorbij aan de werkelijkheid. Waarom de organisatie van participatie in handen leggen van organisaties die daar aantoonbaar niet meer in slagen? Het is tijd voor nieuwe overleggen, nieuwe onderhandelingspartners, nieuwe participatie. Or's kunnen daarbij een belangrijke rol vervullen. Belangrijker dan Gerdi Verbeet bepleit.
Voor grotere bedrijven met eigen cao's kunnen de or's meteen aan de slag. Voor sector cao's kan worden gekeken naar mogelijkheden voor samenwerkingsverbanden van or's. Or's en werknemers rechtstreeks betrekken bij hun arbeidsvoorwaarden is de weg naar het vergroten van participatie. De directe betrokkenheid bij de bedrijfsvoering zal bovendien leiden tot snellere aanpassingen aan de arbeidsmarkt. Nieuwe organisaties als ONL kunnen ervoor zorgen dat ook de participatie aan ondernemerskant nieuw leven wordt ingeblazen. Hiermee kan afstand genomen worden van een proces dat zich vooral over de hoofden van werknemers en ook werkgevers afspeelt. Voor de SER zal het lastig zijn een dergelijke kijkrichting te omarmen. Ik hoop dat de ambassadeur medezeggenschap en participatie beter in staat is boven partijen te staan. Daarmee kan ze de positie van or's versterken en de participatie vergroten.
Rendert Algra is oud Tweede Kamerlid en voorzitter Vakbond Zonder Leden, die or's helpt bij het afsluiten van cao's en sociale plannen.