13-10-2017
Robotisering biedt kansen
Als voorzitter van de Bond Friese VogelWachten schrijf ik het voorwoord voor het verenigingsblad Vanellus. Weidevogels zoals grutto's, kieviten, scholeksters en tureluurs nemen al jaren achtereen af in aantal. Een belangrijke oorzaak is de afname van biodiversiteit in het Friese weideland. Door het gebruik van snelgroeiende eenzijdige grassoorten zijn de traditionele veldbloemen en kruiden afgenomen. De insecten, voedsel voor de weidevogels en hun kuikens, die bij de kruiden en bloemen horen komen dus ook veel minder voor. Het betekent dat voedsel voor de weidevogels afneemt. Weidevogels zijn bovendien kwetsbaar voor landbouw werkzaamheden. Met het snelgroeiende gras in de Friese weiden volgen de werkzaamheden elkaar snel op. De machines zijn bovendien steeds groter geworden. Kuikens van kievit, grutto etc. hebben geen schijn van kans als de grote maaimachines het veld inkomen. Een belangrijke oorzaak voor de terugloop van het aantal weidevogels in Fryslân. Met de komst van de robotisering kan het proces van almaar groter en sneller wel eens omgebogen worden. Als er ook wordt gewerkt aan een toename van de biodiversiteit dan kan de afname van weidevogels omgebogen worden! Robotisering biedt kansenDe modernisering in de landbouw heeft de afgelopen 30 jaar de weidevogels in de weg gezeten. Vooral de ontwikkeling naar steeds groter, sneller en intensiever is voor de vogels niet bij te houden. Bovendien is de biodiversiteit van de landbouwgrond in Fryslân, door de hogere eisen aan de opbrengst, sterk teruggelopen. We zien de resultaten in de afname van grutto, scholekster en kievit. Over de ontwikkeling voor de komende 30 jaar ben ik positiever. Robotisering kan zorgen voor een omslag naar meer maatwerk.
Modernisering
Over 30 jaar zal het beschermen van vogels nog steeds voor een groot deel mensenwerk zijn. Naast goedwillende boeren die hun werkzaamheden afstemmen op weidevogels zal monitoring, advisering en handen uit de mouwen nodig zijn. De BFVW kan daarin een belangrijke rol spelen. Wel is het dan zaak om bij de les te blijven. De taken op het terrein van monitoring en advisering ondersteunen met moderne middelen. Zo wordt er op dit moment onder aanvoering van de commissie automatisering hard gewerkt aan het verbeteren van de App om nesten en nestkastjes in kaart te brengen. De App zal weer meer mogelijkheden krijgen om niet alleen de vogelsoorten maar ook bijvoorbeeld de predatoren beter in beeld te brengen. De nauwkeurigheid van de plaatsbepaling van nesten wordt steeds beter. Het gebruik van drones daarbij is een logische volgende stap.
Kanteling door robotisering
Waarom zo enthousiast over robotisering? Door robotisering kan maatwerk toenemen. Landbouwmachines zullen juist weer kleiner worden en veel gerichter hun werk kunnen doen. Kleinere machines die veel minder vernielen aan het land en veel beter rekening kunnen houden met nesten en kuikens van weidevogels. Apparatuur waarmee veel meer afstemming kan plaatsvinden met door de BFVW geleverde gegevens. We zijn er nog lang niet, maar als de wil er is kunnen collectieven van boeren en de BFVW samen voor een positieve kanteling zorgen.